Idzie zima. Czy warto już teraz kupić oczyszczacz powietrza?

Wraz z zakończeniem sezonu grzewczego wiele osób zapomina o smogu. Lato dobiega jednak końca, a to oznacza, że już niebawem jakość powietrza w naszym kraju znowu się pogorszy. Jest to zatem idealny moment na to, aby pomyśleć o zapewnieniu sobie i bliskim odpowiedniej ochrony przed smogiem, czyli o zakupie dobrego oczyszczacza powietrza.

Stan powietrza w sezonie grzewczym w polskich miastach i wsiach

Według najnowszych danych WHO (z grudnia 2018 r.) wśród 50 najbardziej zanieczyszczonych miast Europy znajduje się 36 miejscowości położonych w Polsce. Chociaż o tragicznym stanie powietrza w naszym kraju mówi się już od kilku lat, to jak do tej pory nie udało się doprowadzić do poprawy sytuacji. Wraz z rozpoczęciem sezonu grzewczego co roku w polskich miastach i wsiach dochodzi do znacznego wzrostu stężenia smogu, a poziom pyłów zawieszonych PM2,5 i PM10 przez wiele dni w roku przekracza dopuszczalne normy. Można to dostrzec na poniższym wykresie, uwzględniającym pięć miast usytuowanych w różnych województwach:

Pył zawieszony PM2,5 złożony jest z cząsteczek o średnicy do 2,5 µm, zawierających wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, dioksyny i metale ciężkie. Tak maleńkie cząsteczki trafiają wraz z tlenem do dróg oddechowych, a potem przenikają do krwiobiegu, uzyskując dostęp do wszystkich narządów wewnętrznych. Wywołują m.in. choroby układu oddechowego i nerwowego oraz nowotwory, a także zwiększają ryzyko udarów i zawałów serca. U kobiet ciężarnych mogą doprowadzić do poronienia albo stać się przyczyną wydania na świat dziecka o obniżonej masie urodzeniowej. Wbrew popularnemu mitowi na kontakt ze smogiem narażeni są również mieszkańcy wsi. W sezonie jesienno-zimowym jakość powietrza często bywa tam gorsza niż w miastach, gdyż wiejska zabudowa to głównie domy jednorodzinne opalane węglem, nierzadko kiepskiej jakości. Odpowiedź na pytanie o to, czy Polacy potrzebują ochrony przed smogiem, wydaje się zatem oczywista.

Jak działa oczyszczacz powietrza?

Oczyszczacz powietrza to najskuteczniejsza forma ochrony przed smogiem wewnątrz budynków. Takie urządzenie wyposażone jest w wiatrak, który zasysa powietrza i wymusza jego przepływ przez filtry, a po oczyszczeniu zwraca do otoczenia. To właśnie rodzaj filtrów obecnych w oczyszczaczu decyduje o skuteczności całego procesu. W walce z pyłami zawieszonymi najlepiej sprawdza się technologia HEPA, stanowiąca jeden z głównych elementów systemu filtrującego oczyszczaczy Klarta.pl. Zazwyczaj producenci łączą ją z filtrem węglowym, który odpowiada za zatrzymywanie zanieczyszczeń gazowych obecnych w powietrzu, takich jak formaldehyd czy benzen. Oba te gazy zaliczają się do lotnych związków organicznych. LZO stanowią częsty dodatek do chemii gospodarczej, produktów przeznaczonych do wykańczania wnętrz i mebli, a nawet kosmetyków. Znaczna część z nich ma potwierdzone działanie rakotwórcze, tak więc możliwość ochrony przed LZO to pierwszy powód, dla którego warto zaopatrzyć się w dobry oczyszczacz powietrza już teraz.

Za zakupem urządzenia latem przemawiają jeszcze dwa argumenty. Po pierwsze, przed rozpoczęciem sezonu smogowego zainteresowanie oczyszczaczami jest nieco niższe, dlatego niektóre modele można kupić taniej niż po nadejściu jesieni. Po drugie, już kilkudniowy kontakt ze smogiem może odbić się negatywnie na zdrowiu, zwłaszcza w przypadku osób chorujących na schorzenia układu immunologicznego, oddechowego lub krwionośnego, seniorów, dzieci oraz kobiet ciężarnych.

Filtry to nie wszystko. Jakie inne cechy oczyszczacza są ważne?

Podczas wyboru oczyszczacza powietrza należy wziąć pod uwagę maksymalną powierzchnię pracy poszczególnych urządzeń i porównać ją z powierzchnią pomieszczenia, w którym sprzęt ma zostać umieszczony. Na szczęście na rynku nie brakuje oczyszczaczy powietrza zaprojektowanych o pracy w dużych wnętrzach, czego idealnym przykładem jest Klarta Stor, która poradzi sobie nawet z 80 m² powierzchni. Oczywiście, urządzenie o wysokiej wydajności można bez przeszkód wykorzystać także w mniejszym pokoju.

Kolejnym istotnym parametrem dobrego oczyszczacza powietrza jest zdolność do działania w trybie automatycznym. Aby było to możliwe, urządzenie musi mieć wbudowany czujnik zanieczyszczeń. Producenci używają różnych sensorów, lecz największą dokładność zapewnia miernik wspomnianego już pyłu zawieszonego PM2,5.

Oczywiście, nie bez znaczenia są także cena oczyszczacza oraz koszty jego eksploatacji, czyli wartość filtrów wymiennych i prądu pobieranego przez urządzenie. W zapasowe filtry – podobnie jak w same oczyszczacze – warto zaopatrywać się przed sezonem grzewczym, kiedy ich ceny bywają niższe.